توضیحات
فضای تاریک و غبار آلود پس از وفات پیامبر اکرم (ص) که با غربت خاندان ایشان همراه بود، نیازمند جهادی در مسیر تبیین واقعیتها بود؛ ورود در این عرصه کاری بس سخت بود و به جز دخت گرامی رسول خدا (ص) یارای حضور در آن را نداشت؛ از این روی فاطمه (س) قیام در برابر آن جوّ مسموم را واجب شمرده و در میان مهاجرین و انصار حاضر گشته و به تبیین پرداخت.
حاصل آن تبیین، خطبهای نورانی بود که به خاطر پرداختن به مسأله ارث باغ فدک به خطبه فدکیّه مشهور گشت، لکن در این خطبه مباحث توحید، نبوّت، امامت، معاد، قرآن، فلسفه احکام دین، مبارزه با انحرافات سیاسی، ترسیم بهبود وضعیّت جامعه در طول رسالت و فراخواندن مردم به سوی ولایت مطرح شد.
این خطبه به خاطر علمیّت و عظمتش، همواره در میان مسلمانان جایگاه بسیار بلندی داشته و همیشه چراغی پر فروز برای تشخیص حقّ از باطل است؛ بنابراین سزاوار است دانشمندان اسلامی در بیان معارف این خطبه بکوشند و آن را برای همه جهانیان معرّفی کنند؛ شیعیان پیشین به این خطبه به چشم سند شیعه نگریسته و نسل به نسل آن را به فرزندان خود میآموختند.
آیت الله تحریری (حفظه الله) نیز که سالیان متمادی محضر اساتید معارف اسلامی را درک نموده است با توجّه به اهمّیت والای این خطبه، آن را موضوع یکی از مباحث خود قرار داده و در طول جلساتی نزدیک به صد جلسه، به شرح نکاتی ناگفته و گرانقدر از این خطبه پرداختند؛ حاصل آن جلسات نورانی در این کتاب که مزّین به نام فاطمه (س) است، تقدیم عاشقان، رهروان و ارادتمندان آن بانوی گرامی گردیده است.